Voorzitter Gert-Jan de Maagd: 'Goedemorgen, welkom bij de Dag van het gedrag 2019, georganiseerd door BIN NL. Alweer de derde editie!’
De 600 deelnemers aan de Dag van het gedrag 2019, met als motto ‘Wetenschap ontmoet praktijk’, laten zien dat gedragskennis leeft binnen de overheid. En de Dag van het gedrag is in meerdere opzichten een drukke dag. Zoals dagvoorzitter Gert-Jan de Maagd bij de opening zegt: ‘We hebben een druk programma. We moeten maar liefst 42 deelsessie bezoeken.’ Dan hebben de deelnemers ook nog zonder het te weten zelf meegedaan een gedragsexperiment: hoe kunnen we no-show verminderen.
Marc van der Steeg: ‘Ik ben heel trots op Rijk aan gedragsinzichten. In de volgende editie hoop ik meer informatie te lezen over wat er met de succesvolle pilots en experimenten gebeurd is. Hebben de gedragsinterventies daadwerkelijk een plek gekregen in het reguliere beleid of de reguliere uitvoeringspraktijk?’
Thomas Dirkmaat, voorzitter BIN NL: ‘Ik zie nog wel een paar mooie uitdagingen. Het is goed om de successen op te schalen die we nu al boeken in uitvoering en toezicht. En ik zou graag meer toepassingen zien van de toepassing van gedragsinzichten in de beleidsontwikkeling: hoe kunnen we met kennis van gedrag betere wet- en regelgeving en financiële instrumenten ontwerpen? En tenslotte, durf te leren: niet elke interventie die je test zal succesvol zijn. Maar ook dat is een leerzame uitkomst, die veel kennis kan opleveren, en veel geld kan besparen.’
Onthulling Rijk aan gedragsinzichten 2019: waar staan we?
Tijdens de dagopening zijn de deelnemers getuige van een mooie mijlpaal op gedragsgebied. Eerst laten 3 pitches de diversiteit zien van de publicatie Rijk aan gedragsinzichten 2019 en daarmee van de hele toepassing van gedragsinzichten binnen het Rijk. En dan onthult de voorzitter van de werkgroep, Marc van der Steeg, trots Rijk aan gedragsinzichten editie 2019. De publicatie schetst een uitgebreid beeld van de ‘state of the art’ van de toepassing van gedragsinzichten binnen het Rijk. Met 35 recente gedragsprojecten, die duidelijk de voordelen van de toepassing van gedragskennis laten zien. En met de relevante ontwikkelingen binnen het vakgebied, de opgedane lessen en de uitdagingen waar we nog voor staan binnen de overheid.
Pitch 1, Annemieke Tuinstra: Hoe krijg je beweging op de zorgverzekeringsmarkt? Vooral een vergelijking van de eigen basispolis met twee soortgelijke (en vaak goedkopere) polissen had resultaat: meer mensen gingen vergelijken, maar ze stapten niet over.
Pitch 2, Evelien van de Veer: We willen medewerkers van de Rijksoverheid graag stimuleren om hun dienstreizen uiterlijk drie weken voor vertrek te boeken. Interventies met een campagnemail en pop-ups hadden echter geen significant effect. Dat is ook een realiteit bij het doen van experimenten.
Pitch 3, Suzanne Pietersma: Hoe kunnen inwoners van hoogbouw worden gestimuleerd hun voedselresten beter te scheiden? In Amsterdam leidt een interventie met attitudeverandering tot 24% meer gebruik van voedselrestencontainers.
Susan Michie: eenduidigheid brengt de gedragswetenschap verder
Het human behaviour change project is zeer omvangrijk, complex maar ook enorm veelbelovend. Susan zelf zegt monter: ‘Get more money and carry on.’
‘Wetenschap ontmoet praktijk’ is het motto van de dag. En wie kan de gedragswetenschap beter vertegenwoordigen dan hoogleraar Susan Michie, tevens directeur van het Centre for behaviour change van de universiteit van Londen. Haar missie is om de gedragswetenschap verder te brengen. Zij schetst twee problemen. De gedragswetenschap gaat slechts langzaam vooruit. En gedragsinterventies hebben vaak maar een bescheiden effect. Gebrek aan eenduidigheid is voor beide gevallen een belangrijke oorzaak. Nu is het vaak zo dat iedereen andere begrippen gebruikt en op een andere manier rapporteert. Onnodig te zeggen dat zonder een gemeenschappelijke taal bijvoorbeeld replicatie en verbetering bijzonder lastig worden. Susan pakt dit probleem aan door interventies eenduidig en logisch te beschrijven in waarneembare, herhaalbare en de kleinst mogelijke componenten, de zogenaamde Behavioural Change Techniques.
Praktische duidelijkheid dankzij artificial intelligence
En er is weer een nieuwe BIN NL publicatie: ‘Hoe is gedrag te onderzoeken? Overzicht van 18 onderzoeksmethodieken voor effectiever beleid’. Het is een behulpzaam overzicht, ter inspiratie en als wegwijzer, voor wie gedragsonderzoek wil inzetten. 18 Onderzoeksmethodieken worden toegelicht, inclusief toepassingen uit de praktijk van de Rijksoverheid.
Susan leidt ook een prachtig en bijzonder ambitieus project dat de gedragswetenschap enorm zal helpen: het human behaviour change project. Met behulp van artificial intelligence willen Susan en haar collega’s uit de, zoals Susan zegt, ‘messy evidence’ van alle gedragsonderzoeken duidelijk krijgen welke gedragstechnieken kansrijk zijn voor welke gedragsdoelen. Het perspectief is dat een beleidsmedewerker de vraag kan stellen: ‘Welke interventie zal de fysieke inspanningen van tieners verslaafd aan online games met tenminste 50% doen toenemen?’ Uit het systeem rollen dan schattingen van de effectiviteit van allerlei interventies, redenen waarom er verschillen zijn in effectiviteit tussen de interventies en testbare hypotheses.
3 deelsessierondes, van prompted rationality tot politieverhoormodellen
Op verzoek van de deelnemers van vorig jaar zijn er 3 rondes met deelsessies in plaats van 2, maar de keuze is nog steeds overweldigend. Net als de diversiteit. Zo worden nieuwe ontwikkelingen in het vakgebied gedeeld. In een drukbezochte lezing neemt hoogleraar Denise de Ridder ons mee in een interessante nieuwe ideologie, voortbouwend op nudging: prompted rationality. Het is een nieuw perspectief op gedragsinzichten in beleid, met meer ruimte voor autonome keuzes die het publieke belang dienen. Mensen worden uitgenodigd om empathie met anderen te overwegen bij het maken van een keuze. Zo komt die keuze zowel ten goede aan henzelf als anderen (‘benefit for all’). Er zijn ook deelsessies gewijd aan tools, zoals het interventiekompas en aan de ethische vragen rond gedragstoepassing. Hoe je gedragsinzichten kunt inbedden in je organisatie, vertellen zowel ACM als een Belgische overheidsorganisatie. Natuurlijk worden er ook vele experimenten gepresenteerd op allerlei werkgebieden, zoals criminaliteit, sport, werkgelegenheid en duurzaamheid.
Denise de Ridder: 'Hoe nobel het bevorderen van fruit eten ook is, hoe kunnen we nudges tevens inzetten voor de grote sociale beleidsuitdagingen? Daarvoor introduceren we ‘social nudges’.'
Noortje Bouma, werkgroep Dag van het gedrag: 'We hebben twee verschillende mailings verstuurd aan de deelnemers, één mailing gericht op aanzetten tot actie, de andere mailing speelt in op de sociale norm. Wat blijkt? De gedragstechniek ‘aanzetten tot actie’ leidt tot significant minder no-show dan de gedragstechniek ‘inspelen op de sociale norm’.'
Cabaret: de wereld is één groot manipulatiespel
Welk automerk staat niet op de foto? Ook daarmee kun je manipuleren.
De van de Kwis bekende Joep van Deudekom en Rob Urgert sluiten de dag spetterend af met ‘the manipulation game’. Joep en Rob laten overtuigend zien dat de hele wereld één groot spel van manipulatie is. De deelnemers zullen zich zelden met zoveel plezier en enthousiasme hebben laten manipuleren. Ze ondergaan aan den lijve de toepassing van psychologische principes. Eén deelnemer krijgt zomaar 50 euro omdat hij de heren vertrouwt. Dat je dat dan niet automatisch daarna weer moet doen, ondervinden de andere deelnemers tot hun spijt. Verder maken we kennis met het fenomeen ‘tompouce vrouwelijk opensnijden’, schatten we de grootte van tafelkleden verkeerd en vinden we onszelf en masse grappiger dan onze buurman / buurvrouw.
Meer informatie
Alle presentaties voorzover openbaar
Publicatie Rijk aan gedragsinzichten 2019
Publicatie Hoe is gedrag te onderzoeken? Overzicht van 18 onderzoeksmethodieken voor effectiever beleid
Human behaviour change project
www.twitter.com @BIN_NL