Aanleiding

In 2050 wil Nederland klimaatneutraal zijn. Daarvoor is het van belang dat onder andere het Nederlandse bedrijfsleven gaat verduurzamen. Om dat te bereiken is het van belang om (meer) inzicht te krijgen in de motieven en drempels voor mkb-bedrijven om (verder) te verduurzamen. Deze inzichten dragen bij aan het vormgeven van passend beleid.

Doelgroep 

Dit onderzoek richt zicht op bedrijven met 10 tot 250 medewerkers die onder de informatieplicht energiebesparing vallen. De respondenten van de vragenlijst zijn werkzaam binnen deze bedrijven én kunnen (mee)beslissen over waar hun bedrijf geld aan uitgeeft. Daarnaast hebben zij aangegeven dat hun bedrijf een energieverbruik van >50.000 kWh en/of >25.000 m3 gas heeft, waarmee het bedrijf onder de informatieplicht energiebesparing valt.

Opzet

Dit onderzoek bestaat uit drie delen. Eerst is er literatuuronderzoek uitgevoerd. Daarna zijn er verschillende interviews (n=12) uitgevoerd met zowel mkb’ers zelf als verschillende experts uit het veld (Omgevingsdiensten, energie-adviseurs, RVO, MKB Nederland, VNO-NCW). Vervolgens is er via panelbureaus een online vragenlijst uitgezet en ingevuld door mkb’ers (n=425).

Resultaat 

Duurzaamheidsmindset & genomen maatregelen:

• Mkb’ers hebben over het algemeen een (sterke) duurzaamheidsmindset; Zij hechten relatief veel waarde aan een duurzaam imago en het hebben van een duurzaam bedrijf.
• Desalniettemin is er een kloof tussen de intentie om te verduurzamen en het daadwerkelijke verduurzamingsgedrag; Een klein deel van de mkb’ers (5-18%) geeft aan alle mogelijke maatregelen te hebben genomen op het gebied van verduurzaming (pand, processen en faciliteiten).
• Huurders hebben relatief minder maatregelen genomen om het bedrijfspand te verduurzamen dan pandeigenaren. 49% van de mkb’ers die een bedrijfspand huurt geeft aan bereid te zijn meer huur te betalen als de verhuurder het pand verder verduurzaamt. 70% geeft aan te denken dat hun verhuurder hiervoor openstaat.

Motieven en weerstanden om te verduurzamen:

• De belangrijkste motieven om te verduurzamen zijn de hoge energieprijzen (78%), geldbesparing (76%) en het voldoen aan wettelijke verplichtingen van de overheid (73%).
• De belangrijkste weerstanden zijn dat verduurzaming teveel tijd (51%) en geld kost (51%) in verhouding tot wat het oplevert en een voorkeur om in andere zaken te investeren (44%).

Informatieplicht energiebesparing en verduurzamingsplannen:

• 83% heeft van de informatieplicht gehoord. Echter, 50% geeft aan niet (te weten of zij) onder de informatieplicht vallen, terwijl zij hier wel aan moeten voldoen.
• 64% ziet kans om te verduurzamen met behoud van winstgevendheid, hoewel slechts 17% een plan heeft om op de korte termijn (gemiddeld 5 maanden) het volgende verduurzamingsproject te starten.
• Respondenten gaven gemiddeld 9 jaar aan als acceptabele terugverdientijd voor een investering, met 5 jaar als meest gekozen termijn. Er is hierbij geen significant verschil tussen duurzame of niet-duurzame investeringen.
• Mkb’ers geven aan de meeste waarde te hechten aan de Rijksoverheid (12%) als informatiebron wanneer zij een keuze moeten maken over verduurzamingsmaatregelen. Daarna volgen (energie)adviseurs (11%) en uitvoerende partijen (10%) als belangrijkste informatiebronnen.

Meer informatie

Deze gedragsanalyse is uitgevoerd door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat i.s.m. Dijksterhuis & van Baaren.