Aanleiding: testdeelname bij grootschalig testen lager dan bij klachten

Grootschalig testen is gericht op het snel en vaak kunnen testen van grote groepen mensen, met én zonder klachten. De verwachting is dat de bereidheid om te testen bij frequent herhaald testen of asymptomatisch testen kleiner is dan bij testen met klachten (ECDC, 2020). Daarom is tijdens twee pilots met grootschalig testen (in de gemeentes Dronten en Bunschoten) gekeken naar factoren die kunnen bijdragen aan een hogere testdeelname. Dit zodat meer mensen die besmettelijk kunnen zijn tijdig in quarantaine of thuisisolatie kunnen gaan en zo nieuwe besmettingen kunnen voorkomen.

Interventie: testlocatie dichterbij en risico-informatie

Uit eerder onderzoek zijn twee belangrijke determinanten van testbereidheid naar voren gekomen: risicoperceptie en een faciliterende fysieke omgeving. In het huidige onderzoek zijn deze twee factoren getest in twee gemeenten:

• Toegankelijkheid: in de gemeente Dronten werd een extra testlocatie geplaatst in één dorp (Swifterbant) en niet in een ander dorp (Biddinghuizen), waardoor de inwoners uit het tweede dorp op pad moesten naar Dronten voor een test. In de gemeente Bunschoten werd een mobiele testbus wekelijks afwisselend op twee locaties gezet: Eemdijk en Rengerswetering.
• Risico-informatie: er zijn twee varianten van uitnodigings- en herinneringsbrieven verstuurd. Eén met aanvullende risico-informatie over coronabesmetting en -verspreiding en één zonder.
   

Methode: veldonderzoek

Uitnodigings- en herinneringsbrieven werden gerandomiseerd verstuurd aan huishoudens (Dronten: n=36.489; Bunschoten: n=18.404) en vergeleken op testdeelname. Voor het effect van de toegankelijkheid is in Dronten de testdeelname voor en tijdens de pilot vergeleken voor twee dorpen: mensen uit Swifterbant (afstand tot teststraat was 600 m, interventiegroep) en mensen uit Biddinghuizen (afstand tot teststraat was 10,4 km, controlegroep) (totaal n=10.625). In Bunschoten vergeleken we testdeelname tussen aan- of afwezigheid van de mobiele testbus (n=1.655). In Eemdijk betekende dat een verschil in afstand tot de testlocatie van 200 m versus 3,9 km. In Rengerswetering van 1 km versus 2,4 km.

Resultaat: meer tests bij testlocatie dichterbij; risico-informatie maakt geen verschil

Het verkleinen van de afstand tot de teststraat leidde tot een substantiële toename in testdeelname. We zagen geen verschil tussen uitnodigingsbrieven.

• Toegankelijkheid Dronten: in Biddinghuizen (grote afstand) liet 17,5% van de mensen zich testen versus 8,6% voor de pilot. In Swifterbant (kleine afstand) liet 29,0% zich testen versus 10,0% voor de pilot. Testen verdriedubbelde in Swifterbant ten opzichte van een verdubbeling in Biddinghuizen.
• Toegankelijkheid Bunschoten: significant meer mensen werden getest als de testbus aanwezig was, naar schatting 1,3 keer zoveel. Dit effect is vrijwel geheel toe te schrijven aan de aan- en afwezigheid van de testbus in Eemdijk (afname afstand van 3,9 km naar 200 m) en niet zichtbaar in Rengerswetering (afstand van 2,4 km naar 1 km). Het verkleinen van de afstand tot de testlocatie lijkt dus effectief vanaf zo’n 2 km.
• Risico-informatie: er bleek geen statistisch significant verschil tussen de brieven. In Dronten liet 28,6% zich testen bij de brief zonder aanvullende risico-informatie, versus 27,9% bij de brief met aanvullende risico-informatie. In Bunschoten was dat 38,6% versus 39,1%.

Impact: meer testen, mogelijk minder verspreiding van corona              

Testlocaties toegankelijk maken leidt tot een substantiële toename in uitgevoerde coronatesten. Na deze pilot is nabijheid van zorg ook toegepast in de vaccinatiestrategie, met lokale priklocaties om de vaccinatiegraad te verhogen.