Aanleiding: belang van thuisblijven bij (mogelijke) coronabesmetting
Om verspreiding van het coronavirus tegen te gaan is het belangrijk dat mensen die (mogelijk) besmet zijn met het virus, in isolatie of quarantaine gaan. Wanneer mensen positief testten, ging in het voorjaar van 2021 76% niet naar buiten en ontving 99% geen bezoek (RIVM, 2021). Hoe effectiever en makkelijker mensen het vinden om de adviezen na te leven, hoe vaker ze thuisblijven. Op welke manier kan de overheid mensen beter ondersteunen tijdens isolatie/ quarantaine? Dat kan in de eerste plaats door ze in contact te brengen met lokale hulpverlening. Onderzocht is of een actieve verwijzing hierbij effectiever is dan een passieve verwijzing.
Interventie(s): actieve verwijzing naar een lokale hulporganisatie
In de gemeente Bunschoten zijn twee manieren vergeleken om mensen in contact te brengen met een hulporganisatie vanuit de eigen gemeente:
- een actieve verwijzing door de GGD, waarbij de hulporganisatie contact opneemt. Er werd toestemming gevraagd om contactgegevens te delen met de hulporganisatie
- een passieve verwijzing (care as usual) door de GGD, waarbij alleen contactgegevens van de hulporganisatie worden doorgegeven en mensen zelf contact moeten opnemen.
Mensen konden bij deze organisatie bijvoorbeeld praktische ondersteuning krijgen, zoals bij het uitlaten van de hond of bij het boodschappen doen. Ook had de organisatie de mogelijkheid om een isolatieverblijf aan te bieden of als luisterend oor te fungeren. We vergeleken een scenario waarin de hulporganisatie de deelnemer belde, met een scenario waarin de deelnemer de hulporganisatie zelf kon bellen.
Afbeelding: Procesbeschrijving interventie
Methode: RCT en vragenlijst
Inwoners van gemeente Bunschoten met een isolatie- of quarantaineadvies werden gerandomiseerd toegewezen aan het scenario met de actieve verwijzing of het scenario met de passieve verwijzing. In totaal heeft de GGD 267 mensen (passief of actief) verwezen naar de hulporganisatie. We vergeleken de twee scenario’s op het aantal ondersteuningsgesprekken dat werd gevoerd met de hulporganisatie. Ook werd mensen gevraagd een vragenlijst in te vullen.
Resultaat: actieve verwijzing leidt tot meer ondersteuningsgesprekken
In de actieve verwijzingsconditie stemde ongeveer de helft van de mensen in met de vraag om hun contactgegevens te delen (52,5%), opdat de hulporganisatie contact met hen kon opnemen. De hulporganisatie voerde ondersteuningsgesprekken met 90 mensen die actief werden verwezen, en slechts 1 met iemand die passief is verwezen. Ook volgens de uitkomsten van de vragenlijst bleek actieve verwijzing effectiever.
Afbeelding: Actieve verwijzing naar hulporganisatie leidt tot substantieel meer contact met hulporganisatie dan passieve verwijzing
Impact: mogelijk betere naleving van isolatie-/quarantaineadviezen
Als ondersteuning door een hulporganisatie de naleving van isolatie- en quarantaineadviezen bevordert, dan is het zinvol om tijdens het bron- en contactonderzoek te vragen of mensen direct benaderd mogen worden door de hulporganisatie. Dit leidt tot meer contact met de ondersteuningsorganisatie. Het actief doorverwijzen van mensen kan ook worden toegepast op andere vormen van zorg en ondersteuning.